Một số lỗi thường gặp khi mới học piano
Sự khác biệt giữa piano và organ
1. Phím đàn
Vị trí các phím trên cả hai loại được sắp xếp tương đồng nhưng số lượng có thể có sự khác biệt. Những chiếc đàn piano cơ bản có 88 phím. Số phím trên organ sẽ tùy thuộc vào loại đàn nhưng thường sẽ từ 25 đến 88 phím (25, 49, 61, 76, 88 phím). Dù ít hơn về số lượng nhưng organ vẫn đảm bảo có đủ những nốt nhạc cơ bản. Để khắc phục việc người chơi muốn chơi những nốt ở quãng thấp hoặc cao hơn những nốt cố định (trên những đàn có ít hơn 88 phím) thì hầu hết các đàn organ đều có chức năng chỉnh tông.
Phím đàn piano thường to và nặng hơn phím của đàn organ. Khi chơi piano đòi hỏi phải sử dụng nhiều lực ở cổ tay và ngón tay. Phím đàn organ có phần nhẹ và không đòi hỏi dùng quá nhiều lực. Đây là lý do đàn piano được nhận định là khó chơi hơn organ. Hơn nữa vì kích thước phím đàn piano rộng hơn nên những trẻ tay còn nhỏ sẽ gặp rất nhiều khó khăn để có thể vươn tay và căng tay đủ rộng.
2. Âm thanh
Piano là một nhạc cụ cơ, có nghĩa là âm thanh của nó được tạo ra qua cơ chế cơ học. Khi nhấn phím, búa gõ bên trong sẽ tác động vào dây đàn tương ứng. Dây đàn tạo ra một tín hiệu rung động, được truyền qua cầu và dây đàn khác để khuếch đại âm thanh và tạo ra âm thanh cộng hưởng. Với organ lại khác. Do là nhạc cụ điện tử, âm thanh từ organ được tạo ra từ bộ khuếch đại âm thanh, mặc dù một số mẫu có loa tích hợp. Âm lượng của organ có thể điều chỉnh qua nút bấm điện tử, trong khi piano cơ không thể thay đổi âm lượng phát ra. Những đặc tính trên quyết định đến tính chất âm thanh của hai loại đàn. Tiếng piano thường to, vang, có độ sâu hơn đàn organ. Ngay cả trên những loại đàn organ hiện đại cũng không thể mô phỏng hoàn toàn âm thanh của piano. Ngoài ra, organ có thể mô phỏng được hơn trăm âm sắc của các nhạc cụ khác nhau. Đàn organ còn tích hợp khả năng đệm nhạc tự động với nhiều thể loại nhạc như Pop Ballad, Rock, R&B, nhạc truyền thống... Vì thế organ thường được sử dụng khi chơi với ban nhạc và có thể thay thế cho cả ban nhạc.
3. Kích thước và sự thuận tiện
Một điều dễ nhận thấy là piano có kích thước lớn, cồng kềnh hơn so với organ. Piano được thiết kế để đặt tại vị trí cố định trong khi organ nhỏ gọn, nhẹ nhàng và có thể mang theo.
4. Giá cả
Nhìn chung, giá organ thường rẻ hơn piano rất nhiều. Giá của một cây piano có thể cao tùy thuộc vào thương hiệu, chất liệu và thiết kế... Vì lý do này, một số phụ huynh thường lựa chọn organ để con bắt đầu học nhạc thay vì piano.
Trẻ nên học piano hay organ?
1. Sở thích và phong cách của trẻ
Nếu trẻ có hứng thú với nhạc cổ điển, sâu lắng và cảm xúc thì nên để trẻ học piano. Nếu trẻ yêu thích các bản nhạc pop hiện đại và muốn có sự kết hợp với nhiều loại nhạc cụ khi chơi thì organ là sự lựa chọn phù hợp. Tất nhiên không phải piano không thể chơi được nhạc pop và organ không thể chơi được nhạc cổ điển nhưng với những tính chất âm thanh khác nhau thì hai loại đàn sẽ phù hợp với các thể loại nhạc khác nhau. Hơn nữa, để trẻ học organ chỉ để chơi piano thì sẽ không thể khai thác được hết tính năng của đàn và rất lãng phí. Trên thực tế, tại Trung tâm đào tạo piano Emi, có mở cả hai khóa đào tạo piano và organ và đa phần các em nhỏ lựa chọn học organ vì phù hợp với độ tuổi và tính cách của các em hơn.
2. Sự chăm chỉ và kiên trì
Với sự phát triển của công nghệ thì việc học và chơi organ sẽ dễ hơn chơi piano. Những yếu tố về kỹ thuật không quá quan trọng khi chơi organ. Ngược lại, piano đòi hỏi phải có kỹ thuật, sự phối hợp và tính chính xác cao. Khi theo học tại trung tâm đào tạo piano hoặc gia sư tại nhà, trẻ thường bắt đầu với nhạc lý và rèn tư thế đầu tiên. Nhưng không phải mọi em nhỏ đều có đủ kiên nhẫn để học từ cơ bản đến nâng cao. Vì vậy, các em sẽ cảm thấy việc học piano rất vất vả và không thể theo đến cùng.
3. Sự thuận tiện
Organ rất thuận tiện nếu trẻ muốn chơi vào những thời điểm cần sự yên tĩnh, ví dụ như lúc nửa đêm, vì organ có thể giảm âm lượng hoặc sử dụng tai nghe khi chơi. Trong khi đó, âm thanh của piano cơ không thể điều chỉnh và rất vang, không phù hợp cho những hoàn cảnh như vậy.
Hơn nữa, piano thường chỉ có thể cố định một chỗ hoặc trong trường hợp có thể mang theo như piano điện thì cũng rất cồng kềnh. Nếu gia đình có dự định chuyển chỗ ở trong tương lai thì việc di chuyển piano theo cũng sẽ khó khăn hơn. Đàn organ sẽ là sự lựa chọn phù hợp nếu trẻ muốn đem theo bên mình và để đi biểu diễn ở nơi khác.
4. Điều kiện kinh tế
Vì piano cơ khá đắt đỏ nên không phải gia đình nào cũng có thể mua một chiếc piano riêng cho trẻ tại nhà. Piano điện thường dễ chi trả hơn so với piano cơ nhưng vẫn sẽ đắt hơn organ. Giá những chiếc organ 61 phím, loại organ thông dụng nhất, có thể từ 2 triệu đến 5 triệu hoặc 10 triệu đến 20 triệu tùy từng loại đàn và thương hiệu. Giá piano điện dao động từ 5 triệu đến hơn chục triệu. Piano cơ thấp nhất cũng trong khoảng 20 đến 30 triệu.
5. Mục đích của việc cho trẻ học nhạc cụ
Khi học tại trung tâm đào tạo piano thì việc học về kỹ thuật luôn là ưu tiên hàng đầu vì piano có yêu cầu cao về nhạc lý và kỹ thuật chơi. Vì vậy, nếu trẻ đang học piano muốn chuyển sang chơi organ thì rất đơn giản. Ngược lại, nếu trẻ đã quen với tính chất của đàn organ, khi muốn chuyển sang học piano thì các em có thể sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.
Nếu phụ huynh muốn các em có thể giải trí, trở nên năng động hơn và chưa có ý định để trẻ học chuyên sâu về âm nhạc trong tương lai thì đàn organ là sự lựa chọn hợp lý hơn. Trong trường hợp trẻ có năng khiếu về âm nhạc và gia đình có định hướng cho trẻ học tại các trường học về nghệ thuật thì trẻ nên học piano ngay từ khi mới bắt đầu.
Lược dịch từ: schoolofrock.com và thevault.musicarts.com
