Một số lỗi thường gặp khi mới học piano

1. Không thả lỏng các ngón tay

Ngay từ đầu, khi tiếp cận với một loại nhạc cụ mới, hầu hết người chơi sẽ cảm thấy cứng nhắc và mất tự nhiên. Điều này sẽ khiến mọi người gặp khó khăn trong việc di chuyển giữa các phím đàn. Cử động của bàn tay và ngón tay quyết định đến khả năng chơi piano hay hay dở. Gồng tay và sử dụng lực quá mạnh là lỗi cơ bản nhất nhưng nếu không sớm sửa sẽ để lại những ảnh hưởng tiêu cực sau này. Nếu để lâu sẽ dẫn đến tình trạng “gãy ngón” gây mất thẩm mỹ khi chơi và chất lượng cũng sẽ không cao. 

Để có thể khắc phục thì người chơi nên thực hiện các bài tập luyện ngón trước khi bắt đầu chơi và cố gắng thả lỏng tay trong quá trình chơi piano. Khi theo học tại các trung tâm đào tạo piano, người chơi sẽ được dạy rất kỹ lưỡng về thế tay và được học các bài tập luyện ngón cơ bản dưới sự hướng dẫn trực tiếp của giảng viên. 

2. Ngồi sai tư thế

Ngồi sai tư thế khi chơi đàn là lỗi mà đa phần người mới tập chơi đều mắc phải. Ngồi nghiêng ngả hoặc lệch sang một bên không chỉ ảnh hưởng tới kỹ thuật chơi mà còn ảnh hưởng tới cột sống, đặc biệt là với trẻ nhỏ do cơ thể của các em chưa phát triển hoàn toàn. Cũng giống như lỗi cứng tay, việc học tại trung tâm đào tạo piano sẽ có lợi hơn tự học tại nhà. Thông thường, các giáo viên tại trung tâm sẽ dành những buổi học đầu tiên để phân tích, hướng dẫn và điều chỉnh tư thế ngồi cho người học. Hơn nữa, khi có người trực tiếp giám sát thì người học sẽ biết khi nào mình ngồi sai và phải sửa như nào. 

3. Học quá nhanh và học liên tục

Sự nhiệt huyết khi chơi piano là một phẩm chất cần có. Nó sẽ giúp người chơi có cảm hứng để tiếp tục luyện tập và sáng tạo ngay cả khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, đôi khi sự nhiệt tình đó sẽ ảnh hưởng tới kỹ năng sau này. Nhất là với người chơi mới thì thường muốn ngay lập tức chơi được một bản nhạc hoàn chỉnh mà không học nhạc lý nền tảng bao gồm nốt, hợp âm, cảm âm, đọc bản nhạc… Họ thậm chí bỏ qua những bài khởi đầu và trực tiếp học những bài yêu cầu kỹ thuật cao. 

Bên cạnh đó, nhiều người mới cũng thường có xu hướng dành nhiều giờ đồng hồ để tập đàn vì cho rằng “Có công mài sắt có ngày nên kim”. Kiên nhẫn là yếu tố giúp người chơi có thể gắn bó với piano trong thời gian dài. Tuy nhiên, tập piano hay bất kỳ loại nhạc cụ nào liên tục trong thời gian dài lại không được khuyến khích. Tại các trung tâm đào tạo piano, buổi học thường chỉ kéo dài từ 30 phút đến 90 phút và có sự đan xen giữa học và nghỉ. Việc chơi liên tục, không ngừng nghỉ sẽ khiến tay bị mỏi và đau. Thường chỉ khi nào cảm thấy không thể chơi được nữa, người chơi mới dừng lại. Như vậy sẽ rất có hại cho việc học piano mà không khiến quá trình học được rút ngắn lại. Một dấu hiệu dễ nhận thấy khi cơ thể cần được nghỉ ngơi là hiệu quả không còn cao và liên tục mắc lỗi khi chơi. 

4. Bỏ qua việc học nhạc lý cơ bản 

Piano có thể được dùng để chơi solo hoặc đệm hát nên biết đọc nhạc là yêu cầu tối thiểu với các nghệ sĩ. Bản nhạc không chỉ chỉ ra người chơi phải chơi nốt nhạc nào mà còn thể hiện hợp âm, cao độ, nhịp phách, độ động… 

Trước khi có thể thuần thục việc đọc bản nhạc thì phải học nhạc lý. Những lợi ích dễ nhận thấy nhất của việc học nhạc lý bài bản:

• Giúp quá trình học nhạc diễn ra nhanh và hiệu quả hơn
• Tăng khả năng đọc nhanh
• Phát huy khả năng sáng tạo
• Nâng cao khả năng nhận thức về âm nhạc

Khi không biết gì về nhạc lý thì người chơi sẽ chỉ dừng lại ở biết chơi và thời gian để hoàn thành một bản nhạc cũng sẽ lâu hơn. 

5. Chơi dưới hoặc quá sức so với năng lực của bản thân

Để tiến bộ lên một giai đoạn học piano kế tiếp là cả một quá trình. Nếu không được đào tạo bài bản hoặc tự học mà không có lộ trình cụ thể, người chơi sẽ dễ gặp phải tình trạng dành quá nhiều thời gian ở một mức nào đó và không bức phá lên được. Ở trường hợp khác, việc học quá sức, chơi những bản nhạc quá khó so với năng lực hiện tại thì sẽ rất dễ nản và từ bỏ. Đây là lý do tại sao người học piano nên có giáo viên hướng dẫn. Họ là người có kinh nghiệm và có thể xác định người học đang ở trình độ nào để có những sự chuẩn bị và giảng dạy phù hợp. Họ cũng sẽ nhận biết được thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu một giai đoạn học nâng cao hơn. 

6. Không ghi lại quá trình học

Khi theo học tại trung tâm dạy piano, học sinh sẽ được giáo viên giảng dạy giám sát và nhận xét trực tiếp ngay trong buổi học. Tuy nhiên, trong thời gian người học tập luyện thêm tại nhà thì thường không có thói quen ghi lại những khi chơi đàn. Như vậy, người chơi sẽ không thể biết được mình có đang mắc lỗi về thế tay, tư thế ngồi hoặc kỹ thuật khi chơi hay không. Việc ghi âm hoặc ghi hình quá trình chơi nhạc cũng giúp người chơi biết mình nên cải thiện ở phần nào để giúp phần trình diễn hấp dẫn hơn. 

7. Bỏ qua việc tập luyện tại nhà

Nhiều người cho rằng chỉ cần học tại trung tâm là đủ và không cần học thêm tại nhà. Tuy nhiên, ngay cả khi đã trở về thì người học vẫn nên dành khoảng 20 đến 30 phút để luyện ngón hoặc đánh ngẫu nhiên một bản nhạc. Việc luyện tập thêm cũng giúp não bộ hoạt động và củng cố lại những kiến thức đã được học.

8. Ngại biểu diễn trước đám đông

Với một người mới học chơi piano thì biểu diễn trước đám đông là một trải nghiệm rất căng thẳng. Nhưng cho dù người chơi có ý định đầu tư vào việc chơi piano hay không thì cũng nên biểu diễn trước người khác. Khi vượt qua được nỗi sợ đám đông, người chơi có thể tự tin vào năng lực của bản thân và sẽ rất nhanh tiến bộ. Để rèn luyện, có thể bắt đầu bằng việc chơi đàn cho bố mẹ hoặc người thân. Càng tự tạo cho mình cơ hội thể hiện thì càng dễ dàng hơn trong tương lai. 

Lược dịch từ: musichouseschool.com và sloanschoolofmusic.com